Kogut, który nie piał  

 

Autor: Nissan Mindel

Szmuel był pobożnym i bogobojnym Żydem, uczonym w Torze, szanowanym przez wszystkich. Miasteczko, w którym mieszkał było własnością bogatego dziedzica, który usłyszawszy o wszystkich jego zaletach mianował go zarządcą swoich interesów. Dziedzic ufał mu całkowicie – Szmuel był jedyną osobą mającą dostęp do sejfu dziedzica, który wiedział doskonale, że Szmuel nigdy nie weźmie czegoś, co do niego nie należy. Miał on pomocnika – młodego i ambitnego, niezwykle zazdrosnego o względy, jakimi cieszył się Szmuel. Pomocnik ciągle obmyślał plan zaszkodzenia swojemu przełożonemu, mając nadzieję na zajęcie jego pozycji.

Pewnego razu gdy dziedzic wrócił z długiej, męczącej, ale zakończonej sukcesem podróży wydał przyjęcie na wiele osób. Wychwalał przed wszystkimi zasługi swojego zarządcy, dzięki któremu jego majątek rósł bez przerwy. Szmuel był bardzo zadowolony, aczkolwiek nie mógł spróbować żadnej z wielu serwowanych na przyjęciu potraw. Dziedzic poprosił go w pewnym momencie, żeby przyniósł z sejfu drogocenny diament, który odziedziczył po swoich rodzicach. Wszyscy słyszeli o bezcennym diamencie będącym w posiadaniu dziedzica, jednak niewiele osób miało dotąd okazję go ujrzeć. Wszyscy wstrzymali więc oddechy…

Po kilku minutach Szmuel wszedł do salonu z pięknie inkrustowanym pudełkiem w ręku. Goście tłoczyli się i przepychali, chcąc zobaczyć ów skarb, ale gospodarz najpierw zaczął opowiadać o historii swojego diamentu, a dopiero potem powoli otworzył pudełko.

Było puste! Wszyscy byli zszokowani – dziedzic oddychał z trudem, goście nie wiedzieli co się dzieje. Odezwały się głosy: „To ten żydek go ukradł!” Dziedzic nie mógł w to uwierzyć – Szmuel nigdy go nie oszukał w najdrobniejszej nawet sprawie. Jak mógłby więc ukraść coś tak cennego? Ale tylko Szmuel miał klucze do sejfu, nikt inny…

Zwracając się do swojego zarządcy, powiedział: „To prawda, że służyłeś mi wiernie i z oddaniem przez wiele lat, ale nikt inny nie mógł ukraść diamentu oprócz ciebie. Daję ci jednak szansę – oddaj go, a nie podam cię do sądu”.

„Broń Boże” – krzyknął Szmuel – „jak mógłbym ukraść coś, co należy do Ciebie! Wiem, że w tej sytuacji wszystkie poszlaki wskazują na mnie, ale uwierz mi – to nie ja ukradłem diament!” Poprosił następnie gospodarza, by nie pozwolił nikomu z gości opuścić sali, oraz by mógł udać się do domu i przynieść coś, co pozwoli na ujęcie złodzieja. Dziedzic acz niechętnie zgodził się jednak, i w chwilę potem Szmuel wrócił, niosąc pod pachą… czarnego koguta!

„Drodzy goście” – powiedział do zebranych – „mam tutaj niezwykłego koguta. Pozwolę każdemu z was go pogłaskać, a gdy tylko zrobi to prawdziwy złodziej, kogut zapieje, machając skrzydłami.

Proszę zatem wszystkich by po kolei podchodzili do koguta i pogłaskali go prawą ręką, a zapewniam was, że niedługo złodziej zostanie zdemaskowany”. Zdziwieni i pełni niedowierzania goście zaczęli po kolei głaskać koguta, chcąc jak najszybciej dowiedzieć się, który z nich okaże się złodziejem. Kiedy ostatni z nich pogłaskał koguta, a ten ciągle milczał jak zaklęty, podniosły się krzyki: „To skandal, ten Żyd drwi sobie z nas! Dość już tego!”

„Poproszę wszystkich o odrobinę cierpliwości” – odrzekł Szmuel – „nie skończyliśmy jeszcze”. Następnie poprosił wszystkich o uniesienie w górę prawej ręki. Goście unieśli w górę ręce i wszystkie były czarne, oprócz jednej. Ta jedna należała do młodego pomocnika Szmuela.

„Oto prawdziwy złodziej” – wykrzyknął Szmuel – „ten kogutjest zwykłym kogutem, jak wszystkie inne. Posmarowałem go jedynie sadzą, wiedząc, że prawdziwy złodziej będzie się obawiał pogłaskać go. Więc tylko udawał, że go głaszcze. Podczas więc, gdy ręce wszystkich niewinnych gości są teraz czarne, jego ręka jest czysta, choć tak naprawdę to jego ręka jest najbrudniejsza w tej sali!”

„Brawo” – krzyknęli wszyscy i rzucili się na złodzieja. Nie mając innego wyboru przyznał się, że dorobił klucz od sejfu, i ukradł diament. Był pewien, że podejrzenie spadnie na Szmuela, jako jedynego posiadacza klucza. Wkrótce przybyła policja, aresztowała złodzieja i wtrąciła go do więzienia. Szmuel zaś cieszył się teraz jeszcze lepszą opinią.