Co to jest Rosz Haszana
Wielkie Święta przypadają na żydowski miesiąc tiszrej – pierwszy miesiąc żydowskiego roku. W czasie tego, bogatego w żydowskie życie miesiąca, doświadczamy szerokiego spektrum emocji – smutku, radości i wszystkiego, co pomiędzy nimi.
Rebe Lubawicz uczył, że ponieważ tiszrej jest miesiącem tak pełnym emocji, łączy on nas z wszystkimi aspektami zbliżającego się roku i dostarcza nam zasobów i siły ducha na nadchodzące miesiące. Poprzez odpowiednie doświadczanie i praktykę świąt miesiąca tiszrej otwieramy się na B-że błogosławieństwo we wszystkich dziedzinach naszego życia.
Wykorzystajmy tę okazję, aby przygotować się na wartościowy, dobry nowy rok, pełen radości i znaczenia jakie daje żydowskie życie i abyśmy doświadczyli najwspanialszej radości z przyjściem Mesjasza.
--------------------------------------------------------------------
Rosz Haszana to początek żydowskiego roku i rocznica stworzenia człowieka.
Roczny cykl naszego życia można przyrównać do prowadzenia firmy gdzie Wielkie Święta to coroczny audyt. Na progu nowego roku warto przypomnieć sobie i dokonać ewaluacji roku, który mija. To dobry moment na szczegółowy przegląd naszego dotychczasowego życia i duchowy bilans, który pomoże zaplanować nadchodzący rok.
Zachęcamy do skorzystania z tego przewodnika po Wielkich Świętach i okresie „podsumowań”. Mamy nadzieję, że będzie on dla Was źródłem informacji i inspiracji. Znajdziecie w nim przegląd praktyk związanych z Wielkimi Świętami, komentarze na temat ich znaczenia, modlitwy i wiele innych przydatnych informacji.
Zapraszamy do spędzenia tych Wielkich Świąt z nami! W Chabad Lubawicz Polska każdy Żyd jest mile widziany (i nie myślcie, że to tylko frazes). Wraz z żoną czekamy, aby Was powitać.
Niech B-g obdarzy Was i Waszych bliskich radosnym, dostatnim i słodkim Nowym Rokiem i abyście byli zapisani w Księdze Życia!
Unieważnienie ślubowań (przysiąg)
Według zwyczaju powinno się unieważnić złożone w ciągu mijającego roku osobiste przysięgi (ślubowania i zobowiązania) w przededniu Rosz haszana lub przed Jom kipur. Nie obejmuje to żadnych przyrzeczeń (obietnic) danych innym ludziom.
Unieważniający ślubowana mówi:
Słuchajcie panowie, sędziowie rzeczoznawcy. Za wszelkie ślubowanie, przysięgę lub zakaz, który narzuciłem sobie lub innym, nawet zakaz czerpania korzyści, w każdym wyrażeniu [oznaczającym] zakaz, i za każde wypowiedzenie, które wyszło z moich ust lub ślubowanie, które złożyłem i powziąłem postanowienie w sercu, nawet [jeśli dotyczyło to] spełnienia jakiegoś przykazania lub jakieś dobrego postępowania, które wdrożyłem trzykrotnie i nie uczyniłem założenia, że będzie to „bez ślubowania”, tak za coś, co robiłem wobec siebie jaki i wobec innych, tak za te, które są mi znane jak i te, które już zapomniałem – za wszystkie żałuję odkąd je powziąłem i zwracam się z prośbą i upraszam o ich unieważnienie. I nie ubolewam - Boże uchowaj! - za spełnienie dobrych czynów, które zrobiłem, żałuję tylko, że nie powiedziałem dosłownie „oto uczynię tę rzecz bez ślubowania, przysięgi i [powzięcia] postanowienia w sercu.” Dlatego zwracam się z prośbą do waszego autorytetu o unieważnienie. Za wszystko [to] żałuję, za wszystkie wspominanie [rzeczy] – czy były to czyny, które odnosiły się do ciała czy do duszy, czy do pieniędzy. Oto zgodnie z prawem, kto żałuje i prosi o unieważnienie, musi sprecyzować ślubowanie, jednak wiedzcie panowie, że są one liczne i nie sposób je sprecyzować. I nie proszę o unieważnienie tych ślubowań, których nie da się unieważnić, dlatego niech będą w waszych oczach, jakbym je wyliczył.
Ci, którzy unieważniają ślubowanie mówią trzy razy:
Wszystko niech będzie ci unieważnione, wszystko niech będzie ci wymazane, wszystko niech będzie ci dozwolone. Nie ma tu ani ślubowania, ani przysięgi, ani zakazu ani [wyrażenia] zgody i postanowienia w sercu, ale jest tu wybaczenie, darowanie i odkupienie. Tak jak my unieważniamy [mocą] sądu na dole, niech będzie unieważnione w sądzie na Górze.
Unieważniający mówi następnie:
Oto ja składam oświadczenie przed wami i odwołuję, odtąd i na przyszłość, wszelkie ślubowania i wszelkie przysięgi, i zakazy i [wyrażenie] zgody i postanowienia w sercu, które ja sam na siebie przyjmę, oprócz ślubowania postu podczas minchy (modlitwy popołudniowej), a jeśli zapomnę o warunku tego oświadczenia i złożę ślubowanie, od dziś i w przyszłości – żałuję za nie od teraz i robię warunek co do nich, że wszystkie będą nieważne i odwołane, nie mają mocy i nie są ustanowione, i całkowicie nie są wiążące – za wszystkie żałuję, od teraz na zawsze.
Ci, którzy unieważniają ślubowanie mówią następnie:
Wszystko niech będzie ci unieważnione, wszystko niech będzie ci wymazane, wszystko niech będzie ci dozwolone. Nie ma tu ani wyjęcia spod prawa, ani odrzucenia ani klątwy, ale jest tu wybaczenie, darowanie i odkupienie. Tak jak jest ci unieważnione przez sąd na dole, tak niech będzie ci unieważnione przez sąd na Górze i nie będzie miało żadnego odbicia. Oby wszystkie przekleństwa zamieniły się na błogosławieństwo jak jest napisane (Dewarim 23:6): „Wiekuisty, twój Bóg, obrócił dla ciebie przekleństwo w błogosławieństwo, bo Wiekuisty, twój Bóg, kocha cię.”
Biznes – 101 porad
Jeśli spojrzymy w kalendarz, aby prześledzić nasz pełen obowiązków rok, okaże się, że nasze życie przypomina prowadzenie firmy: nabywanie zapasów, produkcja, marketing, sprzedaż, aż w końcu inwentaryzacja... Jest tyle do zrobienia, że nie ma nawet czasu, żeby przez chwilę się zastanowić!
Co jakiś czas zapracowany przedsiębiorca powinien zrobić „krok w tył” i uważnie przyjrzeć się swojej firmie. Czy przynosi zyski? Czy trzeba coś zmienić? Czy rozwija się w dobrym kierunku? Jakie jest tempo tego rozwoju?
Okres Wielkich Świąt to okazja dla każdego z nas, aby zatrzymać się i ocenić postępy małej firmy, jaką jesteśmy my sami. Czy wykorzystuję potencjał dany mi przez B-ga? Czy trzeba coś zmienić w moim życiu? Czy zmierzam we właściwym kierunku? Jak szybko tam zmierzam?
Elul
Audyt
Szczegóły
Ostatni miesiąc roku żydowskiego – Elul – to okres osobistych rozliczeń. Rezerwujemy w naszym kalendarzu rozsądną ilość czasu, ściągamy na biurko mądre księgi i zamykamy drzwi. Czas sprawdzić czy wszystko się zgadza – niedługo kontrola.
W każdy poranek miesiąca Elul (oprócz Szabatu i wigilii Rosz Haszana) dmie się w szofar. Dźwięk szofaru - głęboki i pełen wyrazu, przypomina nam, że czas wyrównać saldo wzmacniając nasze cnoty i pracując nad niedoskonałościami. Przygotowuje nas również na dźwięki szofaru, które usłyszymy w Rosz Haszana.
Napięcie sięga zenitu w ostatnie dni tego miesiąca, kiedy zbieramy się wcześnie rano na dodatkowe, intensywne modlitwy – Slichot.
Audyt to dobry moment, aby przeprowadzić moralną inwentaryzację i rozpocząć nowe zwyczaje.
Jest tak wiele możliwości! Od czego zacząć? Oto dwie sugestie:
> przyłącz się do grupy studiującej Torę,
> wprowadź do swojego życia więcej micw – mezuza, tefilin, świece szabatowe, dobroczynność czy wolontariat to tylko niektóre z możliwości.
Jeżeli masz już mezuzę i tefilin, zwyczaj nakazuje, aby w tym okresie je sprawdzić.
Rosz Haszana
Określenie misji
Czas, aby sprawdzić misję. Czy jesteśmy wystarczająco skoncentrowani na głównym celu naszej firmy?
Rosz Haszana to czas powrotu do najważniejszych wartości i stwierdzenia: „Jestem Żydem/Żydówką. To jest mój B-g. Należę do tego ludu. Łączę się z nim i identyfikuję”. Wszystko zaczyna się od określenia misji – stwierdzenia, kim jesteśmy i czego B-g od nas oczekuje.
Szul
Władca Wszechświata jest w pełni doskonały i niezależny. Czy naprawdę potrzebuje naszych modlitw? Chasidut wyjaśnia, że B-g pozwala sobie na to, aby przejmować się naszymi modlitwami po to, aby dać nam możliwość związku z nim. Wykorzystaj szansę, jaką dają wspólne modlitwy, aby wzmocnić ten związek.
Jeżeli nie znasz modlitw, możesz skorzystać z modlitewnika z tłumaczeniem. B-g rozumie każdy język, jeżeli tylko to, co mówisz, dobiega z serca.
Szofar
W Rosz Haszana możemy wypełnić wyjątkową micwę: usłyszeć dęcie w szofar – prosty barani róg. Po czytaniu Tory w czasie nabożeństw dmie się w szofar 30 razy według określonego porządku. Następnie, jeszcze 70 razy, tak żeby razem było 100. W szofar dmie się w oba dni Rosz Haszana.
Rosz Haszana nazywa się „urodzinami wszechświata”. W tym dniu Stworzyciel, Szef Szefów i Dyrektor Wszystkich Spraw, siada i zastanawia się czy przedłużyć kontrakt z wszechświatem o kolejny rok, po czym chwyta za pióro. Tak naprawdę, „Rosz Haszana” znaczy „Głowa Roku”. Tak, jak w głowie znajdują się ośrodki kontrolujące każdą część ciała, tak Rosz Haszana jest czasem, kiedy każdej sprawie i każdemu dniu roku przypisywane jest dalsze istnienie. To bardzo ważny czas, w którym każda chwila powinna być wypełniona dobrymi myślami, słowami i uczynkami.
Kiedy dokładnie zapisany zostaje kontrakt? Dobrze! W czasie pierwszego zadęcia w szofar.
Taszlich
W pierwszym dniu Rosz Haszana, po modlitwach przedwieczornych Mincha, idziemy nad wodę, w której pływają żywe ryby. Symbolicznie wytrząsamy nasze grzechy do wody i prosimy B-ga o przebaczenie.
Uroczysty posiłek
Tak ważne są dla nas relacje z Szefem, że świętujemy nowy rok od momentu, kiedy się tylko zacznie. Każdego dnia Rosz Haszana zarówno obiad jak i kolacja to prawdziwa uczta.
Posiłki te wypełnia symbolizm. Zaczynamy od Kiduszu i słodkiej chałki. Pierwszego wieczoru Rosz Haszana, po zjedzeniu pierwszego kawałka chałki, umaczamy kawałek jabłka w miodzie i mówimy:
„Aby było Twoją wolą dać nam znów dobry i słodki rok”.
Jehi Racon Szetechadesz Alenu Szana Towa Umetuka.
W drugi wieczór,po Kiduszu, jemy owoc, którego nie jedliśmy cały rok.
10 dni
Biznesplan
Teraz, kiedy udało nam się skoncentrować, nadszedł czas, aby prześledzić biznesplan realizacji naszej wizji i upewnić się, że stosujemy się do niego. Dlatego właśnie, dni od Rosz Haszana do Jom Kipur znane są jako Dziesięć Dni Tszuwy.
Słowo tszuwa często tłumaczy się jako „pokuta”, czyli pełne smutku ubolewanie, że zrobiliśmy coś źle, ale również praca nad samym sobą. Szczera pokuta oznacza stanie się nowym człowiekiem. W języku hebrajskim słowo tszuwa znaczy „powracać”. Wracać do pięknej, czystej duszy, którą zawsze mieliśmy. Czasem piękno naszej duszy mogło być zakryte, ale istniało przez cały czas.
To najbardziej uduchowiony okres w roku, czas, kiedy nasze dusze są bliżej nieba niż ziemi. Poświęć ten czas na medytacje, modlitwę i studiowanie Tory.
Przebaczanie
Zanim poprosisz B-ga o przebaczenie, przebacz tym, którzy Twoim zdaniem zawinili Tobie. Jeżeli Ty kogoś skrzywdziłeś, spróbuj naprawić szkodę przed Jom Kipur.